„Nie od razu Polskę zbudowano” –  to hasło kolejnej, XXI już edycji Europejskich Dni Dziedzictwa 2013 w Polsce. Chcemy pokazać Polskę jako państwowość, która ukonstytuowała się w X wieku i trwa do dzisiaj. Pragniemy przypomnieć jaką wartością jest własna państwowość i jakie były koleje jej kształtowania. Europejskie Dni Dziedzictwa 2013 odbędą się tradycyjnie w drugi i trzeci weekend września (7-8 i 14-15 września 2013). Decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego uroczysta inauguracja będzie miała miejsce w Opactwie Cysterskim w Wąchocku 7 września.

Tegoroczną edycją EDD chcemy przypomnieć wszelkie formy budowy polskiej państwowości. Nie tylko w sensie dosłownym, czyli kształtowaniu granic na przestrzeni dziejów ale również tym symbolicznym – poczuciu przynależności i związku z historią, językiem, tradycją.

Wybór  tematu wynika w dużej mierze z faktu, że XXI edycja EDD zbiega się z 150. rocznicą wybuchu Powstania Styczniowego. W związku z tym chcielibyśmy także zwrócić szczególną uwagę na rolę powstań narodowowyzwoleńczych, które w świadomości Polaków są symbolami nieustającego dążenia do tworzenia niepodległego państwa i odegrały ogromną rolę w kształtowaniu i zachowaniu narodowej tożsamości. Hasło przewodnie EDD 2013 pozwoli uhonorować wydarzenia związane z tą rocznicą oraz przybliżyć społecznościom lokalnym inne ważne karty polskiej historii, poznanie których uświadomi  – szczególnie młodemu pokoleniu – długą i ofiarną drogę do wolnej Polski oraz fakt, że na wielką historię składa się szereg mniejszych wydarzeń, których ślady znaleźć można w całym kraju. 150. rocznica wybuchu Powstania Styczniowego to także jeden z ostatnich momentów na zebranie świadectw przybliżających ten bohaterski zryw, które przetrwały dotychczas tylko w ustnych przekazach rodzinnych.

Pragniemy też skoncentrować się na dokonaniach w zakresie stanowienia prawa, rozwoju gospodarczego, wynalazków i myśli technicznej, wszystkich dziedzinach sztuki, architektury, a także w zakresie dyplomacji, sportu, działalności edukacyjnej, pedagogicznej i wydawniczej.

Idea EDD narodziła się 3 października 1985 roku w Grenadzie w Hiszpanii podczas II Konferencji Rady Europy. Wtedy to ówczesny francuski minister kultury zaproponował zorganizowanie w całej Europie Dni Otwartych Zabytków, zainicjowanych w 1984 roku we Francji. Wtedy po raz pierwszy bezpłatnie udostępniono zwiedzającym obiekty, do których dostęp dotychczas był ograniczony. Ponieważ inicjatywa cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem, zainspirowało to  w 1991 roku Radę Europy  do ustanowienia Europejskich Dni Dziedzictwa. Polska włączyła się do tej akcji w 1993 roku.